1- Genellik
Yasama yetkisinin genelliği, Anayasa tarafından kısıtlanmadıkça yasama organının her türlü konuda düzenleme yapabileceği anlamına gelir. Bu ilke yasama organını konu olarak kısıtlamama anlamına gelir fakat anayasalarda bazı konular farklı organlara verilebilir. Örnek vermek gerekirse günümüzde düzenlenmesi CBK(Cumhurbaşkanlığı kararnameleri)’lere bırakılmış birtakım yetki alanları vardır ve TBMM bu konularda düzenleme yapamaz. Ancak bu istisna Genellik ilkesine zarar vermez.
2- Asillik
Yasama yetkisinin asilliği, anayasaya aykırı olmadan anayasada yer almayan bir konuyu doğrudan doğruya düzenleme anlamına gelir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 7. Maddesi’ ne göre “Yasama yetkisi Türk Milleti adına TBMM’nindir. Yani meclis aslilik ilkesini doğrudan halktan alır ve anayasaya aykırı olmadıkça her türlü konuyu değiştirebilir
3-Devredilmezlik
Bu ilke yasama organının yasama yetkisini başka bir organa devredilemeyeceği anlamına gelir. 1982 Anayasası’nın 7. Maddesine göre, “Yasama yetkisi Türk milleti adına TBMM’nindir. Bu yetki devredilemez. Bu maddenin anlamı her türlü yasama yetkisinin-kanunla veya anayasada aksi belirtilmesi hariç- TBMM’ ye ait olduğudur. 2017 değişikliklerinden önce AYM(Anayasa Mahkemesi) Yasama organının yürütme organınına(Bakanlar kurulu veya İdare) yasama yetkisini bazı şartlarda devretmenin mümkün olabileceğini söylüyordu. Bu şartlar “Yeterince sınırlanmış, sınırları iyice gösterilmiş, düzenlenecek alanın esaslı konuları yasada yeterince belli edilmiş, temel ilkelerin konulmuş olması” dır. Günümüzde ise TBMM ile CBK’ler bu yetkiyi kısmi de olsa paylaşmaktadır. CBK’ler de kanunla sınırları ve esasları belirlendikten sonra aynı alanda düzenleme yapabilir. Ancak bu yetkinin sınırlanmış olmasından kaynaklı devredilemezlik kuralına aykırı bir olay yoktur.
Ders notu için tıklayınız.(pdf)
Anayasa Hukuku Notları -3
