Ticari İşletmede Rehin Kurulması
Ticari işletme sahipleri ticari faaliyetlerini sürdürebilmek için zaman zaman kredi alma gereksinimine girebilir kredi alabilmek için ise ya şahsi ya ayni teminat verilmesi gerekmektedir. Eğer kişi teminat olarak kendini veya kefil gibi başka bir kişiyi teminat olarak gösteriyor ise bu şahsi teminata bir örnek olacaktır ancak taşınmaz veya taşınır bir mal teminat olarak gösteriliyor ise burada bir ayni teminat söz konusu olacaktır.
Taşınmazların rehni tapu kütüğüne tescil ile kurulmaktadır taşınırlar ise ancak zilyetliğin alacaklıya devri ile olabilir.
Ancak özellikle taşınırlar için zilyetliğin devri kuralı iki taraf için de çeşitli zorluklar yaratır. Ticari işletme sahibi sahip olduğu malları verdiği için işletmesini çalıştıramazken devralan ise bu malları depolama sıkıntısı içerisine girer.
TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU M. 5
Üzerinde rehin hakkı kurulabilecek taşınır varlıklar
MADDE 5- (1) Rehin hakkı aşağıda belirtilen taşınır varlıklar üzerinde kurulabilir:
a) Alacaklar
b) Çok yıllık ürün veren ağaçlar
c) Fikri ve sınai mülkiyete konu haklar
ç) Hammadde
d) Hayvan
e) Her türlü kazanç ve iratlar
f) Başka bir sicile kaydı öngörülmeyen ve idari izin belgesi niteliğinde olmayan her türlü
lisans ve ruhsatlar
g) Kira gelirleri
ğ) Kiracılık hakkı
h) Makine ve teçhizat, araç, ekipman, alet, iş makinaları, elektronik haberleşme cihazları
dâhil her türlü elektronik cihaz gibi menkul işletme tesisatı
ı) Sarf malzemesi
i) Stoklar
j) Tarımsal ürün
k) Ticaret unvanı ve/veya işletme adı
l) Ticari işletme veya esnaf işletmesi
m) Ticari plaka ve ticari hat
n) Ticari proje
o) Vagon
ö) Bu fıkrada sayılanlardan üçüncü kişiler zilyetliğindeki taşınır varlık, hak ve paylı
mülkiyet hakları
Ticari işletme ve esnaf işletmesinin tamamı üzerinde rehin kurulması hâlinde, rehnin kuruluşu anında işletmenin faaliyetine tahsis edilmiş olan her türlü varlık; bir işletmenin belirli bir taşınır varlık grubunun bir bütün olarak rehnedilmesi hâlinde ise bu gruba dahil varlıkların tamamı rehnedilmiş sayılır. Bu varlıkların rehni diğer kanunlarca bir sicile tescilini gerektiriyorsa bu rehin ilgili sicillere bildirilir. Bu varlıklar üzerinde diğer kanunlar uyarınca önceden bir rehin hakkı tesis edilmiş olması hâlinde bu Kanun çerçevesinde tesis edilerek bildirilen rehin sonraki sırada yer alır. Ticari işletme ve esnaf işletmesi rehinleri ticaret veya esnaf siciline bildirilir. Birinci fıkrada yer alan diğer taşınır varlıkların borcu karşılaması hâlinde işletmenin tümü üzerinde rehin kurulamaz.
Rehin Alacaklısı olabilecekler : Kredi kuruluşları, bir başka tacir, esnaf
Rehin Verenler : Tacir, esnaf, çiftçi, üretici örgütü ve serbest meslek erbabı
Ticari işletme üzerinde rehin alan kişi sonradan rehinli alacağı kredi kuruluşu tacir ya da esnaf niteliğinde olmayan bir kişiye devrederse devralan kişi de rehinden yararlanmaya devam eder.
Rehin hakkı rehin sözleşmesinin sicile tescil edilmesi ile kurulur bu sözleşme elektronik veya yazılı ortamda düzenlenebilir. Rehin sözleşmesinin geçerli sayılabilmesi koşullara bağlanmıştır ve bu koşullar sağlanmadığı taktirde sözleşme geçersiz sayılacak ve tescil edilemeyecektir. Sözleşmede yer alması gereken unsurlar ; borcun miktarı, miktarı belirli değilse ne miktar için güvence oluşturulacağı, rehin tutarının para cinsi, rehne konu varlık ve ayırt edici özellikleri, kabul edilen rehin sistemi ve masrafların hangi tarafa ait olacağıdır.
Ticari işletme üzerinde rehin hakkı rehin sözleşmesinin rehinli taşınır siciline tescil edilmesi ile kurulur. Tescil talebi kural olarak taraflarca yapılacaktır. Elektronik ortamda düzenlenen rehin sözleşmesinin sicile tescil edilebilmesi için güvenli elektronik imza ile onaylanması şarttır.
Rehin sözleşmesinin geçerli olabilmesi bazı hususların varlığı şartına bağlanmıştır. TİTRK Madde 4 uyarınca borcun konusu ve miktarı veya miktar belirli değilse ne miktar için güvence oluşturulacağı, rehin tutarının para cinsi, rehine konu varlık ve bu varlığın ayırt edici özellikleri, kabul edilen rehin sistemi ve masrafların hangi tarafa ait olacağı hususları sözleşmede bulunmak zorundadır bu hususlardan herhangi birini içermeyen sözleşmeler ise tescil edilemeyecektir.
Sicil yerleşim yerlerinde bulunan sicil birimlerinde tutulmaktadır ve bir yerleşim biriminde birden fazla sicil birimi bulunabilir. Rehinin diğer sicillere de bildirilmesi geniş bir çevrede duyulmasını sağlayacağı için üçüncü kişilerin iyi niyet iddiasında bulunma şansını da yok eder.
Ticari İşletmede Rehin Kurulması
TİCARİ İŞLETME NOTLARI İÇİN TIKLAYINIZ
