NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ SUÇLAR
765 sayılı TCK’da bir ölüm neticesi meydana geldiği bazı hallerde KİŞİNİN O ÖLÜM NETİCESİ BAKIMINDAN kusurlu olup olmadığına bakmaksızın sorumlu sayıldığı durumlar oluyordu. Bu duruma objektif sorumluluk deniyordu. Objektif sorumluluğunun kaynağı kilise hukuku da denen kanonik hukuktur.
Yeni TCK’da objektif sorumluluk ilkelerine yer verilmemiştir: kusur ilkesi suç politikasının temel ilkelerinden biridir. Kusursuz ceza olmaz kişi ancak kusuru oranında cezalandırılabilir. Bu sebeple neticesi sebebiyle ağırlaşmış suçlara yer verilmiştir.
TCK Madde 23- (1) Bir fiilin, kastedilenden daha ağır veya başka bir neticenin oluşumuna sebebiyet vermesi halinde, kişinin bundan dolayı sorumlu tutulabilmesi için bu netice bakımından en azından taksirle hareket etmesi gerekir.
Bu maddeye göre;
- Fail kastedilenden daha ağır bir netice meydana getirebilir. à ÖR: fail mağdura bir yumruk atar. Bu fiil sonucunda mağdur kör olur. Kişi aslında yaralamak istemiş ancak daha ağır bir neticeye sebebiyet vermiştir.
- Fail kastedilenden başka bir netice meydana getirebilir. à ÖR: fail mağduru yaralamak için bıçaklıyor ancak mağdur bu fiil neticesinde ölüyor. İşte burada da başka bir neticenin meydana geldiğini görüyoruz.
İki durumda da failin en azından taksirle hareket etmesi beklenmektedir. Buradaki en azından taksirle işlenmiş olması beklenir ifadesi taksirin asgari şart olduğunu göstermektedir. Objektif dikkat ve özen yükümlülüğüne uygun davranıldığında öngörülebilir olması gerekir. Aksi halde kişi bu neticeden sorumlu tutulamaz.
İşlenen bir fiillin kast edilenden daha ağır veya başka bir neticenin oluşumuna neden olması durumunda neticesi sebebiyle ağırlaşmış suçtan bahsedilebilmesi için tipik olması, yani kanunda düzenlenmiş olması gerekir. Neticesi sebebiyle ağırlaşan suçların tipikliği:
- Temel suç tipi olmalı
- Suç tipinde öngörülen dışında ağır bir netice veya başka bir netice meydana gelmeli
- Ağır veya başka bir netice ile suç tipi arasında nedensellik bağı olmalı
- Hukuka aykırılık olmalı
- Ağır veya başka bir netice bakımından en azından taksir gerekmektedir.
KOMBİNASYONLAR
KAST+KAST: kasten işlenen suçlardan kaynaklanan ağır veya başka bir netice fail tarafından biliniyorsa ya da muhtemel görülüyorsa kast kast kombinasyonu vardır.
KAST + TAKSİR: Kasten işlenen fiilden kaynaklanan ağır veya başka bir netice fail tarafından öngörülebilirse vardır.
TAKSİR+TAKSİR: taksirli bir suçtan kaynaklanan ağır veya başka bir netice fail tarafından öngörülebilir nitelikteyse vardır.
Gerçek Neticesi sebebiyle Ağırlaşan Suçlar: failin ağır netice bakımından yalnızca taksirle hareket etmesini gerektirir.
Görünüşte Neticesi Sebebiyle Ağırlaşan Suçlar: gerçekleşen ağır ya da başka bir netice bakımından failin sorumlu tutulabilmesi için en azından taksiri aranır. Ancak bu neticeler kasten de gerçekleşebilir. Yani bu durumda asgari şart taksir olmakla birlikte kast da olabilir.