GENEL OLARAK MERKEZDEN YÖNETİM TEŞKİLATI
-Merkezden yönetim teşkilatı karşımıza devlet kamu tüzel kişisi olarak çıkar.
-Merkezden yönetim teşkilatını ‘başkent teşkilatı (merkez teşkilatı)’ ve ‘taşra teşkilatı’ olmak üzere iki ayrı teşkilata ayırabiliriz.
-Bakanlıkların yurtdışı teşkilatı da bulunur.
- CUMHURBAŞKANI
-Cumhurbaşkanı kamu hizmetinin siyasi yönüdür, yürütme yetkisi ve görevini yerine getirir.
-‘Genel idare’ teşkilatının hiyerarşik en üst amiri Cumhurbaşkanıdır.
-Genel idare de kamu hizmetlerini yürütmekle görevlidir ve kamu hizmetinin teknik yönüdür.
-Genel idare sürekli&kesintisiz görev yapan, sorumlulukları sadece idari olan kamu görevlilerinden oluşur.
-Cumhurbaşkanının hukuki statüsünü doğrudan Anayasa düzenlemiştir.
A. Adaylık, Seçim, Vekalet
-Cumhurbaşkanını halk doğrudan 5 yıl için seçer. Bir kişi en fazla 2 kez Cumhurbaşkanı seçilebilir. CB seçilen kişi TBMM üyesiyse bu üyeliği sona erer.
-CB adaylığı için aranan anayasal koşullar; 40 yaşını doldurmuş olmak, yükseköğrenim yapmış olmak, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak ve Türk vatandaşı olmak.
-CB’na kimler aday gösterebilir? Siyasi parti grupları, en son yapılmış genel seçimde geçerli oyların en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler, en az yüzbin seçmen; cumhurbaşkanlığına aday gösterebilir.
-Genel oyla yapılan seçimde geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday CB seçilir.
-CB makamının herhangi bir nedenle, geçici de olsa, boşalması halinde Cumhurbaşkanı yardımcısı, Cumhurbaşkanına vekalet eder ve ona ait yetkileri kullanır.
-CB makamının boşalması halinde 45 gün içinde CB seçimi yapılır. Genel seçime bir sene veya daha az kalmışsa TBMM seçimi de CB seçimi ile birlikte yenilenir. Bir yıldan fazla kalmışsa, seçilen CB, TBMM seçim tarihine kadar görevi yerine getirir. Bu şekilde kalan süreyi tamamlayan CB için bu dönemden sayılmaz.
B. Görev ve Yetkileri
–Yürütme yetkisi ve görevi Cumhurbaşkanı tarafından, Anayasa ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir. (Anayasa’nın 8. Maddesi)
-Cumhurbaşkanının görevlerinden bazıları şunlardır; kanunları yayınlar, CB yardımcıları ve bakanlar atar ve görevden alır, üst kademe kamu yöneticilerini atar, milletlerarası antlaşmaları onaylar ve yayınlar, CBK çıkarabilir…
C. Sorumluluğu
-2017 değişikliği ile Cumhurbaşkanı kararları idari yargı denetimine açılmıştır.
-Cezai sorumluluğu Anayasa 105. Maddede düzenlenmiştir.
-Usullere uygun şekilde yargılanan CB, Yüce Divan’da seçilmeye engel bir suçtan mahkum edilirse görevi sona erer.
-CB, görevden ayrıldıktan sonra da görev sürecinde işlediği suçlardan bu maddedeki usule göre yargılanır.
D. Yardımcıları
-CB, bir veya daha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir.
-CB Yardımcıları, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmalıdır.
-CB Yardımcısı olarak atanan kişi TBMM üyesiyse üyeliği sona erer.
-CB Yardımcıları görevleriyle ilgili olmayan suçlarında yasama dokunulmazlığından yararlanır.
-CB Yardımcıları Cumhurbaşkanına karşı sorumludur.
-Görevleriyle ilgili işledikleri suç iddiasında TBMM üyelerinin salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilir.
E. Teşkilatı
-Cumhurbaşkanı teşkilatı 1 sayılı CBK’da düzenlenmiştir.
-Cumhurbaşkanlığı teşkilatı; 1.Cumhurbaşkanı Özel Kalem Müdürlüğü, 2.Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu, 3.Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı, 4.Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları, 5.Cumhurbaşkanlığına Bağlı Kurum ve Kuruluşlar’dan oluşur.
GENEL OLARAK MERKEZDEN YÖNETİM TEŞKİLATI
-Merkezden yönetim teşkilatı karşımıza devlet kamu tüzel kişisi olarak çıkar.
-Merkezden yönetim teşkilatını ‘başkent teşkilatı (merkez teşkilatı)’ ve ‘taşra teşkilatı’ olmak üzere iki ayrı teşkilata ayırabiliriz.
-Bakanlıkların yurtdışı teşkilatı da bulunur.
- CUMHURBAŞKANI
-Cumhurbaşkanı kamu hizmetinin siyasi yönüdür, yürütme yetkisi ve görevini yerine getirir.
-‘Genel idare’ teşkilatının hiyerarşik en üst amiri Cumhurbaşkanıdır.
-Genel idare de kamu hizmetlerini yürütmekle görevlidir ve kamu hizmetinin teknik yönüdür.
-Genel idare sürekli&kesintisiz görev yapan, sorumlulukları sadece idari olan kamu görevlilerinden oluşur.
-Cumhurbaşkanının hukuki statüsünü doğrudan Anayasa düzenlemiştir.
A. Adaylık, Seçim, Vekalet
-Cumhurbaşkanını halk doğrudan 5 yıl için seçer. Bir kişi en fazla 2 kez Cumhurbaşkanı seçilebilir. CB seçilen kişi TBMM üyesiyse bu üyeliği sona erer.
-CB adaylığı için aranan anayasal koşullar; 40 yaşını doldurmuş olmak, yükseköğrenim yapmış olmak, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak ve Türk vatandaşı olmak.
-CB’na kimler aday gösterebilir? Siyasi parti grupları, en son yapılmış genel seçimde geçerli oyların en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler, en az yüzbin seçmen; cumhurbaşkanlığına aday gösterebilir.
-Genel oyla yapılan seçimde geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday CB seçilir.
-CB makamının herhangi bir nedenle, geçici de olsa, boşalması halinde Cumhurbaşkanı yardımcısı, Cumhurbaşkanına vekalet eder ve ona ait yetkileri kullanır.
-CB makamının boşalması halinde 45 gün içinde CB seçimi yapılır. Genel seçime bir sene veya daha az kalmışsa TBMM seçimi de CB seçimi ile birlikte yenilenir. Bir yıldan fazla kalmışsa, seçilen CB, TBMM seçim tarihine kadar görevi yerine getirir. Bu şekilde kalan süreyi tamamlayan CB için bu dönemden sayılmaz.
B. Görev ve Yetkileri
–Yürütme yetkisi ve görevi Cumhurbaşkanı tarafından, Anayasa ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir. (Anayasa’nın 8. Maddesi)
-Cumhurbaşkanının görevlerinden bazıları şunlardır; kanunları yayınlar, CB yardımcıları ve bakanlar atar ve görevden alır, üst kademe kamu yöneticilerini atar, milletlerarası antlaşmaları onaylar ve yayınlar, CBK çıkarabilir…
C. Sorumluluğu
-2017 değişikliği ile Cumhurbaşkanı kararları idari yargı denetimine açılmıştır.
-Cezai sorumluluğu Anayasa 105. Maddede düzenlenmiştir.
-Usullere uygun şekilde yargılanan CB, Yüce Divan’da seçilmeye engel bir suçtan mahkum edilirse görevi sona erer.
-CB, görevden ayrıldıktan sonra da görev sürecinde işlediği suçlardan bu maddedeki usule göre yargılanır.
D. Yardımcıları
-CB, bir veya daha fazla Cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilir.
-CB Yardımcıları, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmalıdır.
-CB Yardımcısı olarak atanan kişi TBMM üyesiyse üyeliği sona erer.
-CB Yardımcıları görevleriyle ilgili olmayan suçlarında yasama dokunulmazlığından yararlanır.
-CB Yardımcıları Cumhurbaşkanına karşı sorumludur.
-Görevleriyle ilgili işledikleri suç iddiasında TBMM üyelerinin salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilir.
E. Teşkilatı
-Cumhurbaşkanı teşkilatı 1 sayılı CBK’da düzenlenmiştir.
-Cumhurbaşkanlığı teşkilatı; 1.Cumhurbaşkanı Özel Kalem Müdürlüğü, 2.Cumhurbaşkanlığı Yüksek İstişare Kurulu, 3.Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı, 4.Cumhurbaşkanlığı Politika Kurulları, 5.Cumhurbaşkanlığına Bağlı Kurum ve Kuruluşlar’dan oluşur.
2. BAKANLIKLAR
-Bakanlıklar kamu tüzel kişiliğine sahip değillerdir. Devlet kamu tüzel kişisinin bir organıdırlar ve işlemlerini devlet adına yaparlar.
-Anayasaya göre bakanlıklar CBK ile düzenlenir.
-Bakanlar, bakanlık teşkilatının en üst amirleridir.
-Bakanlar, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip kişiler arasından CB tarafından atanır. Bakan olarak atanan kişi TBMM üyesiyse üyeliği sona erer.
-Bakanların sorumlulukları konusu CB Yardımcıları ile aynıdır.
-Bakanlar yönetmelik çıkarır, bakanlık teşkilatının en üst harcama yetkilisidirler.
-1 sayılı CBK’ya göre; bakanlık teşkilatı, merkez teşkilatı ile ihtiyaçlar doğrultusunda kurulan taşra ve yurtdışı teşkilatından ve bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlardan oluşur.
–Bakanlık merkez teşkilatı; bakan yardımcılığı, bakan yardımcılığına bağlı genel müdürlük, kurul başkanlığı veya daire başkanlığı, genel müdürlük veya kurul başkanlığına bağlı daire başkanlığı
–Bakanlık taşra teşkilatı; il valisine bağlı il kuruluşları, kaymakama bağlı ilçe kuruluşları, doğrudan merkeze bağlı taşra kuruluşları
–Bakanlığa bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar: kendi kanunları ve CBK hükümlerine tabidirler. Güncel mevzuatımızda bu kuruluşlar için tanımlar yapılmamıştır. Bu kuruluşlardan kamu tüzel kişiliğine sahip olanlar yerinden yönetim kuruluşları içinde, kamu tüzel kişiliğine sahip olmayanlar merkezden yönetim teşkilatı içinde yer alırlar.
