-Özgürlükçüdür.
-18. Yüzyılda sadece 4 yıl yaşamış da olsa ilerici nitelikli düşünceleri sayesinde Aydınlanma Çağı düşünür sayılır.
-İngiliz İç Savaşında Parlamentocuların (Cumhuriyetçiler) yanında yer almıştır.
-İngiliz burjuvazisinin görüşlerini dile getirir, sistemleştirir.
-Metodu: Ampirizm (görgücülük)
-Bilgilerin kaynağı deneyimlerdir.
-İnsan zihni doğduğunda boş bir levha (tabula rasa) gibidir. İnsanlar yaşlandıkça tecrübelerini bu levhaya kaydederler.
-İnsanlar tecrübeleri doğrultusunda acıdan kaçar, haz veren şeye koşar.
-Locke’a göre doğa durumunda insanlar eşit ve özgürdür.
-Doğa durumunda her bireyin Tanrı tarafından bahşedilmiş, devredilemez, elden alınamaz hakları vardı. Bunlar: hayat, özgürlük ve mülkiyet hakları. Bunlara ‘genel mülkiyet’ demiş.
(Yaşam hakkını da mülkiyet saymış)
-Doğa durumunda ‘doğal yasa’ egemenlik sürmekteydi.
-Doğa yasası=>akıl
-Doğa yasasını çiğneyen kişiyi, zarar gören kişi yargılayıp cezalandırabilir.
>Zarar görenin hem davacı hem de yargıç olması adalete uygun değildir.
-Yetkili bir ortak yargıcın olmaması en küçük haksızlıkta bile insanları savaş durumuna getirebilir. Bu da güvensizliğe yol açar.
-‘Bu savaş durumundan kurtulmak, insanların doğa durumunu bırakarak topluma girmelerinin başlıca nedenidir.’
-Devlet insan haklarını ihlal edemez çünkü bunlar devletten önce de vardı.
-İnsanların devlette birleşmelerinin amacı: canlarının, özgürlüklerinin ve mallarının korunması.
-Yönetim, yönetilenlerin sözleşmeden önce de sahip oldukları yaşam, özgürlük ve mülkiyet doğal haklarını çiğnerse sözleşmeyi bozmuş olur. Halkın ‘devrim hakkı’ doğar.
-Locke, anayasal monarşiyi (meşruti monarşi) uygar toplum sayar, mutlak monarşiyi saymaz.
-Kadınları ve çocukları vatandaşlık hakları dışında bırakır.
-Locke’a göre devletten gelen 3 tehlike vardır:
1- Yasama erkine sahiplerin yürütmeyi de ele geçirmesi
2- Yasaları yapan ve uygulayanların, kendilerini yasalara uyma zorunluluğu altında görmemeleri
3- Bu kişilerin kendilerine özel yasa yapmaları
->Locke, bu tehlikelerin önlenmesi için kuvvetler ayrılığını, yani yasaları yapanlar ile uygulayanların farklı kimseler olması gerektiğini düşünür.
Genel Kamu Notları -4