- Kamu hukuku, bir devletin ülkesindeki kişiler ve diğer devletlerle ilişkilerini düzenleyen hukuk kurallarıdır.
- Kamu hukuku-özel hukuk ayrımı daha çok Kıta Avrupası hukukunda yaygındır. Anglo-Sakson ve Türk İmparatorluk Döneminde kamu hukuku-özel hukuk ayrımı yoktur.
Kamu Hukukunun Özellikleri:
- Mülkiyet çatışma değil çalışma sebebidir.
- Tartışılmaz ve tartışılması anlamsız olan en üst gerçek Mutlak Varlıktır.
- İnsanlar fıtrat, mal ve zekâ olarak eşit doğmasa da bu hukuki eşitliğe engel değildir.
Kamu Hukuku-Özel Hukuk Ayrımı Kriterleri
- Kamu yararı(menfaati) kriteri
- Egemenlik kriteri
- İrade hürriyeti kriteri
- Eşitlik kriteri
- Pragmatik kriter
Kamu Hukukunun Bölümleri
- Teorik kamu hukuku dalları- Hukuk Tarihi, Hukuk Felsefesi, Hukuk Sosyolojisi, Genel Kamu Hukuku(Devlet Hukuku)
- Pozitif hukuka ilişkin olan kamu hukuku dalları- Anayasa Hukuku, İdare Hukuku, Ceza Hukuku
- Sözleşmeye dayanan kamu hukuku dalı- Uluslararası Kamu Hukuku
- Yargılama(mahkeme) hukuku dalları- Hukuk usulü(yargılama) hukuku, ceza usul hukuku, idari yargı, anayasa yargısı, askeri yargı
- Mali hukuk- Vergi hukuku gibi hukuk branşlarını içerir. Maliye ve ekonomi bunun içerisine girmez.
A.Anayasa Hukuku
Bazı temel kavramları
- Devlet
- Demokrasi-Klasik demokrasinin ilkeleri:
- İnsan hak ve hürriyetlerine bağlılık
- Seçim ve temsil(temsili demokrasi)
- Çok partili rejim
- Hukuki eşitlik
- Olağanüstü haller
1982 Anayasasının Temel İlkeleri
- Demokratik devlet
- İnsan haklarına saygılı ve dayalı devlet
- Hukuk devleti
- Laik devlet
- Atatürk milliyetçiliğine bağlı devlet
- Sosyal devlet
- Eşitlik (a)şekli veya yatay eşitlik-kanunların herkese eşit uygulanması (b)maddi veya dikey eşitlik-farklı olanlara farklı uygulama yapılması.
1982 Anayasasına göre Devletin Fonksiyonları
- Yasama Fonksiyonu- Genel, sürekli, objektif, kişisel olmayan kurallar yapmak demektir. Yasama TBMM’ye aittir.
- Yürütme Fonksiyonu- Yürütme organının özel, somut, bireysel işlemler yapmasıdır. Yürütmeden Cumhurbaşkanı sorumludur.
- Yargı Fonksiyonu- Bağımsız ve gücünü doğrudan Anayasadan alır. Hâkim ve Savcılar Kurulu(HSK) yasama ve yürütmeden bağımsız olunabilmesi için kurulmuştur.
B.Genel Kamu Hukuku
- Devlet kavramı üzerinde durmaktadır. Üç önemli kavram vardır: (1) devlet olgusu (2) devlet otoritesi (3) temel hak ve özgürlükleri
C.İdare Hukuku
- Devlet idaresinin teşkilatı-
- Genel idare: Bütün ülkeyi kapsar (1) merkez teşkilatına bakanlıklar bakar. (2) taşra teşkilatına vali ya da kaymakam bakar.
- Mahalli idareler(yerel yönetimler): il özel idaresi, belediye ve köydür.
- İdari personel- memurlar ve diğer kamu görevlileri
- İdari işlemler- İdari sözleşmeler ve idari işlemlerden oluşur. İdari işlemler (1)yapıcı-inşai- nitelikli işlemler (2) tesbit edici nitelikli işlemler olarak ikiye ayrılır.
- İdareinin denetimi- (1)yargı yoluyla denetimi, idari yargı ve Sayıştay’ın denetimidir. (2)yargı dışı yollarla denetim, siyasi denetim TBMM ve kamuoyu denetimdir.
