Gönüllü Vazgeçme
Failin imkanında ve iktidarında olan bir nedenle ya suçun icra hareketlerini tamamlamaması ya da neticenin gerçekleşmemesi için belirli bir çaba göstermesiyle suçu tamamlamamasıdır. Cezayı kaldıran şahsi bir sebeptir. Gönüllü vazgeçmede failin icra hareketlerine başlamış olması gerekmektedir çünkü ancak bu noktadan sonra vazgeçebilir.
Suç yolu:
Düşünce ve karar / Hazırlık hareketleri / İcra hareketleri / Tamamlanma / Etkin pişmanlık
**Gönüllü vazgeçme icra hareketleri ve tamamlanma aşamalarında gerçekleşebilir.**
Gönüllü Vazgeçmenin Şartları
1)Suç tamamlanmamış olmalıdır: Gönüllü vazgeçmeden failin yararlanabilmesi için çabalarının bir sonuç vermesi ve yani neticenin gerçekleşmemesi gereklidir. Eğer çabalarına rağmen netice gerçekleşirse suçtan sorumlu olur.
2)Vazgeçme iradi olmalıdır: Vazgeçmenin faili cezai sorumluluktan kurtarabilmesi için bilinçli ve iradi olması gerekmektedir. İstemeden, bilmeden neticenin engellenmesi cezai sorumluluğu ortadan kaldırmaz.
3)Vazgeçme gönüllü olmalıdır: Yukarıda ilk paragrafta bahsettiğimiz gibi failin imkan ve iktidarında olan bir nedenle icrasına başladığı bir suçu tamamlamaktan vazgeçmiş olmalıdır. Yani vazgeçme zorunlu veya engelleyici bir nedenle değil kişinin kendi isteğiyle gerçekleşmelidir.
Vazgeçmenin gönüllü olup olmadığının değerlendirilmesinde iki görüş vardır:
Psikolojik Teori: Failin prsikolojik dünyasındaki değişimler esas alınır.
Normatif Teori: Burada önemli olan failin iç düşüncelerinin değerlendirilmesidir. Yani bu teoriye göre sadece psişik bulgu önemli değil ayrıca vazgeçme saikinin değerlendirilmesi de öenmlidir.
Gönüllü Vazgeçmenin Sonucu
Gönüllü vazgeçmede fail teşebbüs aşamasına ulaştırdığı suçtan dolayı cezalandırılmayacaktır. Cezai sorumluluğunıun kalkması sadece teşebbüs aşamasındayken vazgeçtiği suç bakımından mümkündür. Bu noktaya kadar yaptığı hareketler eğer bir suç teşkil ediyorsa cezai sorumluluğu vardır.
Etkin Pişmanlık: Suçu tamamladıktan sonra failin pişmanlık duyarak meydana gelen sonuçları gidermek için yaptığı davranışlardır. Yani tamamlanmış olan bir suç söz konusudur. Etkin pişmanlığın ceza sorumluluğu üzerinde bir etkisi yoktur ve her suç bakımından uygulanmaz, suçların kanunda etkin öngörülmesi gerekir. Etkin pişmanlık cezada indirime sebep oluşturabilir. Failin etkin pişmanlıktan yararlanabilmesi için ya suçunun meydana getirdiği zararı tamamen gidermesi ya da mağduriyetin veya işlenen fiilin etkilerinin tamamen ortadan kalkması gerekmektedir.
TCK m.36: Fail, suçun icra hareketlerinden gönüllü vazgeçer veya kendi çabalarıyla suçun tamamlanmasını veya neticenin gerçekleşmesini önlerse, teşebbüsten dolayı cezalandırılmaz; fakat tamam olan kısım esasen bir suç oluşturduğu takdirde, sadece o suça ait ceza ile cezalandırılır.
