KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI
Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları hizmet yerinden yönetimin bir kuruluşu değildir. Yerinden yönetimlerin bir kuruluşudur. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları herhangi bir hizmeti sunmazlar. Tarihi çok eskiye gider. Osmanlı dönemindeki Esnaf Locaları ve Ahi Evran tarafından kurulan Esnaf Teşkılatıdır. ’24 anayasasında ayrı bir hüküm yoktu. ’61 anayasasında düzenleniyor ilk kez. 1982 anayasasının 135.maddesinde düzenlenmiştir. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ortak özellikleri: kamu tüzel kişileridir. Bazı kamu gücü ayrıcalıklarına sahiptirler. Kanunla kurulurlar. Organları kendi üyeleri arasından seçilir. Zorunlu üyelik esasları vardır. Kuruluş amaçları dışında faaliyette bulunamazlar.(m.135/3) Kendi bütçeleri vardır. Özerktirler. Vesayet denetimine tabidirler. Personeli ve mal varlığı özel hukuka tabidir. Meslek kuruluşlarının bir görevi meslek niteliği kazandıracak bir durum kazandırmalarıdır. 1995 yılında yapılan değişiklikle kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları Görev ve yetkileri: -Meslek menfaatlerine yönelik görevleri vardır. –Meslekle ilgili meslek disiplinin sağlayacak hükümleri düzenlemektir.
DÜZENLEYİCİ DENETLEYİCİ KURUMLAR
Bunlar da kendilerine ait bir başlık altında ele alınmaları gerekir. Yerine getirdikleri regülasyon faaliyetleri kendine özgüdür. Örnekleri, RTÜK, Sermaye Piyasa Kurulu, Enerji Düzenleme Denetleme, Bilgi Teknolojileri Kurumu, Kamu İhale Kurumu her biri düzenleyici denetleyici kurumlar olarak karşımıza çıkar. Merkezi idareden ayrı kamu tüzel kişiliği olarak örgütlenmişlerdir.Regülasyon kavramı amerikan hukuk sisteminde ortaya çıkmıştır. Düzenleyici denetleyici kurumlar bir hizmet sunmazlar. Ayrı kamu tüzel kişilik olarak regüle ederler. A tipi yapılanma dediğimizde özellikle elektrik kamu hizmeti alanında karşımıza çıkar. Rüzgar enerji santralleri var, Hes var. Sabancı, Koç, Fiba, Zorlu gibi sayısız üretici var çeşitli kaynakları kullanırlar. Düzenleyici ve denetleyici kruumların kararlarını onayıp onamama öngörülmemiştir.2010 yılında 3046 sayılı yasaya KHK ile eklenen önemli bir hüküm var. Regülasyon faaliyeti yaparlar. Kendi içinde belirli alt alana ayırabiliriz. Belirli bir alanı düzenleme yetkisine sahiptir. Bu faaliyet alanının temel prensipleri ilgili yasada düzenlenmiştir. İşlemi yapabilmek için izin verilmesi gerekir. Danışmanlık yetkisi vardır. Uyuşmazlık çözme yetkisi var.
CUMHURBAŞKANLIĞI OFİSLERİ
1 numaralı cumhurbaşkanlığı kararnamesinde 525 ve devamı maddelerde cumhurbaşkanlığı ofisleri düzenlenmiştir. Devlet tüzel kişiliğinden ayrı kamu kurumudur. 10 Temmuz 2018 tarihinden sonra ortaya çıkmıştır. Cumhurbaşkanının da emir ve talimat vereceği ön görülmüştür.
