A-) MADDİ TAZMİNAT
TMK 174/1 “Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddi tazminat isteyebilir.”
Boşanma sonucu maddi tazminat isteyebilmek için daha az kusurlu veya kusursuz olmak gerekir. Davalanın da mutlaka kusurlu olması gerekir. Yani iki taraf kusur bakımından eşitse veya ikisi de kusursuz ise maddi tazminat söz konusu olamaz. Mevcut veya beklenen menfaatten ise menfi ve müspet yararlar anlaşılır. Yani boşanma sonucu uğradığı zararlar menfidir. Müspet ise gelecekte eşinden gelecek destekten yoksun kalma olarak değerlendirilebilir. Nişanın bozulması sonucu maddi tazminata sadece menfi zararlar konu olabiliyorken. Evlilikte hem müspet hem menfi. Maddi tazminat boşanma davasından ayrı bir dava ile de istenebilir. Hem irat hem peşin şekilde ödenmesi kanunen mümkündür. Uygulamada genellikle peşin ödeme ile karşılaşırız. Maddi tazminatta zamanaşımı boşanma kararının ardından 1 yıldır.
B-) MANEVİ TAZMİNAT
TMK 174/2 manevi tazminatı açıklamaktadır: “Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.” Kişilik hakkı saldırıya uğrayan eş diğer eşten manevi tazminat talep edebiliyor. Ancak davacı daha az kusurlu olmalıdır. Kusurlar eşitse veya davalı kusursuzsa söz konusu olamaz. Eskiden kişilik hakkının ağır ihlali aranıyordu. Artık ağır niteliği taşıması gerekmiyor. Manevi tazminat da boşanma davasından ayrı bir dava ile istenebilir mümkündür. Manevi tazminat irat şeklinde ödenemez yalnızca peşin biçimde ödenir. Manevi tazminatta zamanaşımı boşanma kararının ardından 1 yıldır.
Medeni Hukuk Notları -23
