Borç Kavramı ve Borcun Unsurları
Borç —> debitum
Borç ilişkisi —> obligato
Alacaklı , borç ilişkisinden doğan ve nisbi hak olan alacak hakkını yalnız borçlusuna karşı ileri sürer.
İlkel topluluklarda,zarara uğrayan kimse intikam olarak alırlardı.Sonradan yumuşatılarak kıyas usulü uygulanmıştır.Bu da tehlikeli olduğundan karşılık teklif etme yoluna gitmişlerdir.Gelişen bu gelişmelerle devlet uzlaşmaları mecbur hale getirmiştir.
İlk başta suç ve haksız fiil hallerinde başvurulan bu usul sonradan akit haline gelmiştir.
Romalı hukukçuların borç münasebetinin üç unsuru vardır : Alacaklı ile borçlu,borçlunun ifa ile sorumlu olduğu edim ve cebir,tazyik unsurudur.
Borç münasebetinin tarafları:
Debitor : borçlu olan
Cresitor : alacaklı
Borcun Konusu
- Borcun konusuna edim diyoruz.Konusu olmayan bir borç asla tasavvur edilemez.Borçlunun borcunu yerine getirme tarzı müsbet ya da menfi de olabilir.
- Edimin niteliği çeşitli olabilir.Para ödenmesi,mülkiyet nakli,bir şeyin iadesi,ders vermek…
- Edimin ifası mümkün olmalıdır.
- Edimin kanunlara,ahlaka ve adaba uygun olması gerekir.
- Edimin tayin edilebilir ya da edilmiş olması gerekir.
- Edimin para ile ölçülebilir olması lazımdı.Roma hukukunda sadece maddi değer taşıyan edimler borç konusu olarak tanımlanmıştır.
Roma hukukunda üç edim tipi belirlenmiştir:
- Dare : Vermek anlamını verir.Özellikle bir mülkiyet ya da zilyetlik nakli borcunu belirtir.
- Facere : Yaymak anlamını verir.Her türlü işin yapılması anlamına gelir.
- Praestare : Dare ya da facereyi kaplar.
Borç Kavramı ve Borcun Unsurları (ÇAKÜ Roma)