Tanzimat Fermanı
*Tanzimat Fermanı, can, mal, ırz ve namusun korunması; vergilerin toplanması ve askerlik süresi ile ilgilidir.
*Dünyada yukarıda korunmasından bahsedilenlerden daha önemli hiçbir şey yoktur. Devlet bunları korursa halk suç işlemez.
*Sonuç olarak bu şekilde kanunlar yapılmazsa toplumda asayişin sağlanmasının mümkün olmadığı düşünülmüştür.
*Şer’i kanunlar tarafından incelenmeden kimseye idam ve zehirleme cezası verilmeyeceği söylenmiştir.
*Tanzimat Fermanı cezayı suçu işleyenin çekmesi gerekeceğini söyler. Suçlunun mirasçıları suçlanamazlar. Suçlunun malının müsadere edilemeyeceği ve mirasçılarının mirastan mahrum edilemeyeceği söylenmiştir. Bu da Tanzimat Fermanında suç ve cezada kanunilik ilkesinin yansımasıdır.
*Şer’i kanuna karşı çıkan kim olursa olsun hak ettikleri cezanın uygulanması için bir ‘ceza kanunnamesi’ yapılması düşünülmüştür.
1840 Ceza Kanunname-i Hümayunu
Burada sadece bazı ceza ve suçlara yer verilmiştir. Bunlar sırasıyla:
· Adam öldürme ve idam
· İç güvenliği ihlal etme
· Dil uzatma ve darp
· Mahfuziyet-i Mülk ve Mal kaidesine muhalefet
· Rüşvet, İrtikab, İhtilas
· Emval-i devletin ziyaına sebebiyet
· Memurin-i hükümetin yekdiğeri umuruna müdahale etmesi
· Vergisini tediyeden imtina
· Memurin-i hükümete muhalefet veya onları darb ve cerh
· Teşhir-i silah ve cerh
· Şekavet
· Amirine itaat ve vazifesinden hariç umura taaddi ile evamir ve talimat-ı
· Hükümete adem-i riayet
Cezalar ise:
· Kısas-ı şer’i
· Siyaseten katl
· Kürek
· Hapis
· Nefy ve tağrip
· Tekdir ve tevbih
· Rütbelerin hat ve tenzili
· Memuriyetten azil
1851 Değişiklikleri
Genel ilkeleri olan bir ceza kanunu yerine suçlardan tek tek bahseden ceza kanunlarıdır. Kız kaçırma, sarkıntılık yapma, kumar oynama, rüşvet, cerime, alışverişte noksanlık, narhtan fazlasıyla eşya satmak, sahtekarlık ve kalpazanlık gibi suçlara cezalar getirilmiştir.
ISLAHAT FERMANI
· Can, mal, ırz ve namus güvenliği bir kez daha vurgulanmıştır.
· Bir sınıfı diğerinden aşağı gösterecek tüm tabirler yasaklanmıştır.
· Muhakeme hukukuyla ilgili kavramların alenileştirilmesi vurgulanmıştır.
· Fiziki cezalar, eziyet, işkence gibi muameleler yasaklanmıştır.
1858 Ceza Kanunname-i Hümayunu
Fransa’dan esinlenerek yapılmıştır. Tam anlamıyla çeviri denilemez ancak esinlenme söz konusudur. Burada bir genel bir de özel hükümler vardır. Suçlar türlere ayrılmıştır. Şu anki ceza kanunundan bu yönüyle ayrılır.
Bu kanunun önemi ilk kez modern ceza kanunu diyebileceğimiz kanundur. Bunun sebebi cezaların genel ve özel olarak ayrılmasıdır.
1876 Kanun-i Esasi
Bireysel haklar korunmuştur. İşkence, eziyet yasaklanmıştır. Yargıda bağımsızlık vurgulanmıştır. Hakimlerin işlemleri yasalara bağlanmıştır. Kanunda hangi suçun hangi mahkemede yargılanacağı belirtilmiştir. Yargılama buna uygun olacaktır. Olağanüstü mahkemeler kurulmayacaktır.
