ANAYASA VE ÜSTÜNLÜĞÜ
1)Anayasal Adalet:
Adalet: Denkleştirici, dağıtıcı, sosyal adalet ve hakkaniyetten oluşur. Dört parçası ile bir bütünü oluşturur.
-Denkleştirici Adalet: Herkes için eşitlik düşüncesi ile hareket eder.
-Dağıtıcı Adalet: Eşitler arası eşitlik düşüncesi ile hareket eder.
-Hakkaniyet: Yumuşatılmış adalettir. Örneğin: İki işçiden daha çok yıpranana yıpranma payı gözetilmesi..
-Sosyal Adalet: Adaletin toplumsal yönü.
Hukuk: Toplum düzenini, herkes için yararlı olanı sağlamak için insanla insan, insanla devlet ya da devletle devlet arasındaki ilişkileri düzenleyen yetkililerin koyduğu yaptırımlara sahip kurallar bütünüdür.
Özellikleri:
-Normatiftir
-Düzenli, şekilci ve devamlıdır.
-Yaptırıma sahiptir, zorlama gücünü barındırır.
-Kurum olma özelliği vardır. (Çeşitli mahkemeler..)
Anayasa: Devleti oluşturan ve o devleti kontrol eden kurallar bütünü.
+En kısa anayasa ABD (7 madde), en uzun anayasa Hint Anayasası’dır (444 madde.)
-Zaman içerisinde uzun anayasalar daha çok değişime ihtiyaç duyar. Kısa anayasaların değiştirilmesi daha kolaydır.
-Kısa anayasayı yargıçlar yorumlarken hata bedeli yüksek olabilir.
Türk Anayasaları:
–Genel Kanunname
-Teşkilat Kanunnamesi (Fatih Sultan Mehmet tarafından konuldu ama Yavuz Sultan Selim ve Kanuni geliştirerek kullanmaya devam etti.)
-Teamüli Anayasa (1839-1876 arası)
-Kanuni Esasi (1876)
-Teşkilati Esasiye Kanunu (1921,1924)
-Anayasa (1961,1982)
*Dar Anayasa: Anayasa metni ile yetinen anayasa türü.
*Geniş Anayasa: Yazılı- yazısız tüm anayasal kuralları barındıran anayasa türü.
*Maddi Anaysa: Devletin temel organlarının kuruluşunu ve işleyişini belirleyen kuralların tamamı.
*Şekli Anayasa: Bir hukuk kuralının anayasal kural olup olmadığına ve içeriğine bakılmaksızın o kuralın bulunduğu yere ve yapılış veya değiştiriliş şekline bakılarak karar veriliyorsa şekli anayasadır diyebiliriz.
*Sert (Katı) Anayasa: Zor değişen anayasa.
*Yumuşak Anayasa: Kolayca değişebilen anayasa.
*Çerçeve Anayasa: Anayasanın kısa ve net olmasıdır.
*Ayrıntılı (Kazustik) Anayasa: Akla gelen her konunun yazıldığı anayasa türü.
NORMLAR HİYERARŞİSİ (yukarıdan aşağıya doğru)
1)Anayasa
2)İnsan haklarıyla bağlantılı olan uluslar arası antlaşmalar
3)Kanun, Olağanüstü Hal CBK, İçtihadı Birleştirme Kararları
4)CBK
5) Tüzükler
6) Yönetmelikler
7)Adsız Düzenleyici İşlemler (yönerge,tebliğ..)
