1)ULUSLARASI ANAYASA HUKUKU
AİHS: Avrupa düzeninin kısmi anayasasıdır.
! !AİHS’nin uygulanması için anayasaya uygun olması şartı aranmaz, anayasaya aykırılığı
iddia edilemez.
!Milletlerarası sözleşmelerle ilgili Bakanlar Kurulu Kararnameleri, Danıştay denetimine tabi
değildir çünkü bunlar ‘ayrılmaz işlem’dir.
2)ANAYASA HUKUKUNUN KONUSU
-Yasama, yürütme, yargı organı ve birbirleri ile olan ilişkisi
-İnsan hakları
-Devlet ve anayasa yargısı
Anayasa hukukunun konularıdır.
→Anayasa hukuku hem evrenseldir hem de
yereldir.
►Kamu Hukuku: Birey ile devlet arasındaki ya da devlet ile devlet arasındaki ilişkileri
inceleyen hukuk dalı. Özel hukukta taraflar arasında eşitlik varken Kamu hukukunda taraflar
arasında hiyerarşi vardır.
▼Anayasanın 5 niteliği olmalıdır:
1)Doğrudan Uygulanır Olabilmelidir
2)Yazılı Olmalıdır (Anayasal denetim için şarttır.)
3)Anayasal Devlet niteliği kazandırmalıdır
!Anayasal Devlet:Tüm kuralları anayasaya uygun, modern devlet.
!Anayasalı Devlet: Anayasaya sahip devlet.
4)Toplumda bir karşılığı olmalıdır. Bu özelliği çok önemli. Anayasa sadece masa başında
kalan bir metin olmalıdır, halka uygun ve toplumun özelliğiyle uyuşmalıdır. Kanun ile anayasa
arasındaki en büyük fark budur.
5) Anayasa değişime açık olmalıdır. İnsanlar değişiyor ve gelişiyor…
→Anayasa hukuku- siyaset bilimi ilişkisi:
Farkları: Anayasa hukuku normatiftir yani bir kural niteliği taşır. Siyaset bilimi ise
ampiriktir yani deneyimseldir, görgüye dayanır.
Ortak nokta: Her ikisi de iktidar, devlet gibi kavramları inceler.
3)Anayasaların İçerikleri:
Bir anayasada genellikle altı bölüm vardır.
1)Başlangıç Bölümü: Toplumu bir arada tutan temel değer ve prensiplerden bahsedilir.
2)Temel İlkeler Bölümü: Devletin yapısının anlatıldığı bölüm.
3)İnsan Hakları Bölümü
4)Devletin Kuruluşu Bölümü: Yasama, yürütme, yargı ve bunlar arasındaki ilişkileri içerir.
5)İktisadi Ve Ekonomik Konuları İçeren Bölüm
6)Anayasanın Değiştirilmesi Bölümü: Anayasanın nasıl değişirileceğini ya da hangi
maddelerin değişmeyeceğini içeren bölüm.
4)Anayasa Hukuku Kavramları
- Anayasa normları arasında hiyerarşi yoktur.
*Çekirdek Varlık: Anayasa Mahkemesine göre anayasanın ilk üç maddesi üstündür.
Bu ilk üç maddeye ‘çekirdek varlık’ denir.
*Çekirdek Hak: 1982/15-2 maddede yer alan savaş halinde bile yaşama hakkına,
din ve vicdan özgürlüğüne müdahale edilmemesidir.
*Anayasanın Ruhu: Anayasanın amacı.
*Anayasal Teamül: Özel hukukta bahsedilen örf adetlerdir.
*Anayasasız Anayasacılık: İngiltere’de anayasa olmadığı halde iktidar sınırlanmıştır.
Bu tür anayasacılığa denir.
*İtibari (Nominal) Anayasa: İktidarı sınırlandırmayan, hayali, göstermelik anayasa
türü.
*Plebist veya Bonapartist Anayasa: Korku ve baskı ile kabul ettirilen anayasa türü.
5)Anayasa Hukukunun Bilgi Kaynakları (Normlar
Hiyerarşisine göre)
1)Anayasa metni ve Anayasa Mahkemesi Kararları
2) Uluslar arası Antlaşmalar aracılığıyla kabul edilen insan hakları metinleri
3) OHAL KHK, OHAL CBK, KHK, Kanun, İBK..
4)CBK
5) Tüzük
6) 2017 Anayasa değişikliği öncesi Kaide Kararnameleri.
7) Diğer yönetmelikler
8) Adsız düzenleyici işlemler (tebliğ,emir,duyuru…)
6) Anayasanın Üstünlüğü
Kanunlar ve mevzuatlar anayasaya aykırı olamaz, buna anayasa üstünlüğü denir. (1982/11
mutlaka okuyun.)
